HİPERTANSİYON

Hipertansiyon Nedir?

Kan dolaşımı esnasında damar duvarına uygulamış olduğu basınca tansiyon denir. Bu basıncın normalden fazla olmasına hipertansiyon denir. Kan basıncı ölçülürken iki değere bakılır.

  • Büyük tansiyon (sistolik kan basıncı)
  • Küçük tansiyon (diastolik kan basıncı)

Kalbin kasılması sırasında ölçülen kan basıncı büyük tansiyon, kalbin gevşemesi esnasında ölçülen kan basıncı ise küçük tansiyondur. Hem büyük tansiyon hem de küçük tansiyonun belirlenen değerlerden fazla olması hipertansiyondur. Normal yetişkinlerde tansiyon değeri 120/80 mm/Hg’ dır.

Hipertansiyonun Önemi

Hipertansiyon çok yaygın bir hastalıktır. Hipertansiyon, kalıcı sakatlık ve ölüm nedeni olan toplumsal bir sorundur. Hastaların bir çoğunda herhangi bir şikayet olmaksızın kan basıncı çok yüksek değerlere ulaşabilmektedir. Bu hastalarda en önemli problem, vücut yüksek tansiyon değerlerine alışmış olduğundan tedaviye başladıktan sonra kişilerde baş ağrısı, baş dönmesi gibi şikayetler olmaktadır. Bu kişiler doktora geç başvurdukları için kalp, böbrek ve damar hastalıkları ile beyin kanamalarına yakalanma olasılıkları yüksek oranda artmaktadır.

Hipertansiyonun Belirtileri


Halk arasında tansiyon denilen hipertansiyonun belirtilerini anlamak güç olabilir. Çoğu kimsede belirti vermeden sinsice yıllarca devam edebilir. Hatta hiç bir belirti vermeyen ama çok yüksek ve risk taşıyan hipertansiyon vakalarına kliniklerde sık rastlanır. Ancak vakaların küçük bir kısmında ilk zamanlarda aşağıdaki belirtiler ortaya çıkabilir

  • Baş ağrısı (Belli belirsiz, tekdüze )
  • Baş dönmesi nöbetleri
  • Burun kanamaları

Yukarıdaki belirtiler çoğu zaman hipertansiyon ilerlemiş ve yüksek sınırlara gelmiş olduğunda ortaya çıkmaktadır.

Hipertansiyon Krizi

Eğer bir kişide kan basıncı şiddetli derecede yükselmişse yukarıda saydığımız belirtilere ilaveten görme bozukluğu, mide bulantısı ve kusma belirtileri ortaya çıkar. Küçük tansiyon 160 mm/Hg’nın üstünde ölçülür.Bu durumlara yol açacak kadar yükselen tansiyona tıp literatüründe hipertansiyon krizi denilmektedir. Halk arasında ise tansiyon veya tansiyonun çok yükselmesi olarak nitelenen durumdur. Bu durum son derece tehlikeli sonuçlara yol açabilir. Beyinde tıp dilinde hipertansif ensefalopati dediğimiz, halk arasında inme veya beyin kanaması olarak nitelenen durumlara sebep olma ihtimali vardır.

Hipertansiyonun Sebepleri


Halk arasında tansiyon veya yüksek tansiyon denilen hipertansiyon vakalarının % 90 ile % 95 inde sebep bilinmez. Ve bu tip hipertansiyona tıp dilinde esansiyel hipertansiyon veya primer ( birincil ) hipertansiyon denilir. Geri kalan % 5 veya % 10’luk hipertansiyon grubunda ise altta yatan başka bir hastalık veya hastalıklar vardır. Bu hastalıklar dolaylı olarak hipertansiyona sebep olur. Bu tip hipertansiyona tıp dilinde sekonder ( ikincil ) hipertansiyon denilir.

Hipertansiyona Sebep Olan Hastalıklar

Halk arasında tansiyon veya yüksek tansiyon denilen hipertansiyona sebep ikincil hastalıklar vardır.

Böbrek rahatsızlıkları (Böbrek atardamar darlığı, Böbrek parankim hastalığı )

Böbrek üstü bezinin bazı tümörleri ( Feokromasitoma, Hiperaldesteronizm )

Doğumsal bazı kalp hastalıkları ( Aort koarktasyonu )

Hipertansiyona Sebep Olan İlaçlar

Doğum kontrol Hapları

Son yıllarda yapılan bazı çalışmalarda özellikle bayanlarda bazı ağrı kesicilerin uzun süre kullanımının hipertansiyona sebep olabileceğini ortaya koymuştur.

Steroidler

Risk Faktörleri

Obezite

Hareketsiz yaşam

Aşırı alkol kullanımı

Ailede hipertansiyon olması

Yüksek miktarda tuz tüketimi

Yaş
Stres
Düşük potasyum magnezyum ve kalsiyum alımı

İnsülin direnci

Sigara

Hipertansiyon Tanısı Nasıl Konulur?

Hastahane ölçümlerinde tansiyonu iki kez belirlenen sınırların üstünde çıkan hastalarda yüksek tansiyondan şüphelenilir. Bu kişilere 10 gün boyunca sabah akşam tansiyon atkibi yaptırılır. Tansiyon ölçümü kişiye uygun tansiyon aleti ile (manşon kolun %70’ini sarmalı) yapılır. Tansiyonu öçülecek kişi son 15 dakikadır bir şey yememiş, sigara içmemiş, herhangi bir aktivitede bulunmamış olmalıdır.

Kategori

Sistolik kan basıncı
(mm Hg)

Diyastolik kan basıncı
(mm Hg)

Optimal

< 120

ve

< 80

Prehipertansiyon

120 - 139

veya

80 - 89

Hipertansiyon

Evre 1

140 - 159

veya

90 - 99

Evre 2

160 - 179

veya

100 - 109

Evre 3

> 179

veya

> 109

Beyaz Gömlek Fenomeni

Yapılan araştırmalar göstermiştir ki hipertansiyon için doktor muayenehanesinde yapılan ölçümlerde kişilerin heyecanı sebebi ile sistolik kan basıncı 20 mm/Hg ve diyastolik kan basıncı 10 mm/Hg yükselebilmektedir. Buna beyaz gömlek hipertansiyonu veya hastane hipertansiyonu denilmektedir. Bu sebeple genelde acil ve şiddetli hipertansiyon grubuna girmeyen hastalar için doktorlar bir evde ölçme planı hazırlar. Böylece beyaz doktor gömleği hipertansiyonu denilen duruma maruz kalmadan tansiyon takibi yapılmış olur.

Hipertansiyon Takip Formu

……/……/200…

saat…………..

saat…………..

……/……/200…

saat…………..

saat…………..

………/……….

………/……….

………/……….

………/……….

……/……/200…

saat…………..

saat…………..

……/……/200…

saat…………..

saat…………..

………/……….

………/……….

………/……….

………/……….

……/……/200…

saat…………..

saat…………..

……/……/200…

saat…………..

saat…………..

………/……….

………/……….

………/……….

………/……….

……/……/200…

saat…………..

saat…………..

……/……/200…

saat…………..

saat…………..

………/……….

………/……….

………/……….

………/……….

……/……/200…

saat…………..

saat…………..

……/……/200…

saat…………..

saat…………..

………/……….

………/……….

………/……….

………/……….

……/……/200…

saat…………..

saat…………..

……/……/200…

saat…………..

saat…………..

………/……….

………/……….

………/……….

………/……….

……/……/200…

saat…………..

saat…………..

……/……/200…

saat…………..

saat…………..

………/……….

………/……….

………/……….

………/……….

……/……/200…

saat…………..

saat…………..

……/……/200…

saat…………..

saat…………..

………/……….

………/……….

………/……….

………/……….

……/……/200…

saat…………..

saat…………..

……/……/200…

saat…………..

saat…………..

………/……….

………/……….

………/……….

………/……….

……/……/200…

saat…………..

saat…………..

……/……/200…

saat…………..

saat…………..

………/……….

………/……….

………/……….

………/……….

……/……/200…

saat…………..

saat…………..

……/……/200…

saat…………..

saat…………..

………/……….

………/……….

………/……….

………/……….

……/……/200…

saat…………..

saat…………..

……/……/200…

saat…………..

saat…………..

………/……….

………/……….

………/……….

………/……….

Formu indirmek için tıklayınız.

Hipertansiyon Takip Formu

Bu yazı toplamda 873, bugün ise 0 kez görüntülenmiş


Yorumunuz